Pnömoni, toplumda yaygın bilinen ismiyle zatürre, virüs yahut bakteriler nedeniyle akciğer dokusunda bulunan hava keseciklerinin enfeksiyonu olarak tanımlanıyor. Mikropların kolay kolay yayıldığı kapalı ortamlarda sık vakit geçirilmesi, soğuyan havanın beden direncini düşürmesi ve grip üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonlarındaki artış nedeniyle, zatürre sonbahar ve kış aylarında daha sık görülüyor. Zatürre günümüzde erken teşhis ve tedaviyle bedende hasar bırakmadan geçebiliyor. Lakin bebekler, küçük çocuklar, bağışıklık sistemi düşük olanlar ve ileri yaştaki şahıslarda tedavide gecikildiğinde önemli teneffüs sıkıntılarına yol açabiliyor, hatta hayatı tehdit edebiliyor. Bu nedenle zatürreden korunmak yaşamsal ehemmiyete sahip oluyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Süha Alzafer, zatürreye karşı almamız gereken 8 kuralı anlattı; kıymetli teklifler ve ihtarlarda bulundu.
Depresyon değil ‘zatürre’ olabilir!
Zatürre belirtileri soğuk algınlığı ve grip hastalıklarıyla ortak belirtilere sahip olsa da, çoklukla daha uzun sürüyor. Öksürük ile sarı, yeşil, paslı ve bazen kanlı balgam çıkarma, göğüs ağrısı, ateş, titreme, halsizlik, iştahsızlık ile baş ağrısı, zatürrenin esas belirtilerini oluşturuyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Süha Alzafer, bu yakınmalara bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısının da eşlik edebileceğini belirterek, “Ayrıca bilhassa ileri yaştaki hastalarda bu belirtilerin hiçbirinin olmayabileceği unutulmamalı. Zatürre bazen yalnızca kişilik değişikliği yahut depresyon belirtileriyle bile sinyal verebiliyor.” diye konuşuyor.
Zatürreye karşı 8 tesirli öneri
Maskesiz olmaz! Kapalı ve kalabalık ortamlarda maske kullanmayı asla ihmal etmeyin. Çünkü maske zatürre mikroplarına maruziyeti azaltıyor. Maskenizi 6-8 saatten uzun mühlet kullanmamanız da çok değerli.
Aşınızı yaptırın: Bilhassa altta yatan kronik hastalığı olan şahısların 55 yaşından ve sağlıklı olan şahısların 65 yaşından itibaren pnömokok aşısı yaptırmaları tavsiye ediliyor. Daha erken yaşta olup zatürre geçirenlerde de zatürre aşısı öneriliyor. 5-10 yıl kollayıcı olabilen zatürre aşısını yılın her devrinde yaptırabilirsiniz. Dolaylı olarak zatürreden müdafaası nedeniyle grip aşısının da her yıl yaptırılması tavsiye ediliyor.
Ellerinizi sık sık yıkayın: Mikropların bulaşmalarını önlediği için zatürreden korunmada elleri sık sık yıkamak da büyük ehemmiyet taşıyor. Bilhassa toplu bulunulan ortamlarda bir yere dokunduktan sonra ve yemeklerden evvel ellerinizi en az 20 saniye boyunca sabunla yıkamayı alışkanlık edinin.
Kapalı ortamlarda bulunmayın: Teneffüs yoluyla kolay kolay bulaşabildiği için kapalı ortamlarda mümkün olduğunca bulunmayın. Şayet bulunmak zorundaysanız maskenizi kesinlikle kullanın.
Odayı sık sık havalandırın: Bulunduğunuz ortamdaki mikrop ölçüsünün azalmasını sağlayacağı için odanızı her gün en az 3 sefer olacak formda 15’er dakika havalandırın. Dikkat etmeniz gereken bir öbür nokta da, klimaların paklığı olmalı.
Sağlıklı beslenin, tertipli uyuyun: Bağışıklık sisteminizin güçlü olması için istikrarlı ve tertipli beslenin, uyku nizamınıza dikkat edin.
Sigara ve alkolden uzak durun: Bağışıklık sistemini baskılayıcı tesirleri nedeniyle sigara ve alkolden kaçının.
Bol bol su için: Burun ve ağız bölgesine ulaşan mikroplar kuru tabanlara daha kolay yerleşebiliyorlar. Bu nedenle her gün 2-2.5 litre suyu gün içine dağıtarak tüketmeye itina gösterin.
Zatürre nasıl tedavi edilir?
Zatürre tanısı konulduğunda öncelikle tedavinin hastanede yatarak mı, yoksa konut ortamında mı gerçekleştirileceğine karar veriliyor. Bu kararda hastalığın yük derecesi, fizik muayene bulguları, röntgendeki yaygınlık derecesi, altta yatan öteki bir hastalığın varlığı ve hastanın yaşı üzere kriterler göz önüne alınıyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Süha Alzafer, hastaneye yatırılan hastalarda damardan antibiyotik tedavisi uygulandığını belirterek, tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Antibiyotiğin yanı sıra sıvı desteği, ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar ile balgam söktürücü ilaçlar veriliyor. Bazen hastanın ağır bakım şartlarında tedavisi de gerekebiliyor. Konut ortamında tedavi edilen hastalarda da yeniden birebir tedavi uygulanıyor. İstirahat etmek ve bol su içmek de hastalığın geçmesini hızlandırıyor.”
