Eskişehir’de yaşayan Veteriner Tabip Mehmet Kızılinler, Türkiye’de görülen kuduz hastalığının ekseriyetle yaban hayatından kaynaklandığını belirtti.
Kuduzla alakalı yalnızca köpeklere değil, tıpkı vakitte da yaban hayatıyla irtibatlı olabilecek kedi, sığır, koyun ve keçi üzere hayvanlara da dikkat edilmesi gerektiğini tabir eden Kızılinler, “Türkiye’deki kuduz hastalığı çoklukla yaban kaynaklıdır. Yaban hayatında tilkilerde, kurtlarda görülen kuduzun evvel kente yakın yerdeki köpek ya da sığır üzere hayvanları ısırmasıyla yayılımına devam eden bir hastalıktır.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, belediyelerin, özgür veteriner kliniklerinin ağır halde aşılama çalışmalarına karşın kuduzun önüne geçmek çok kolay değil. Çoklukla hayvanda kuluçka evresini tamamladıktan sonra ağzında salya, saldırganlık, hırçınlık üzere genel olmayan hareket biçimiyle karakterize edilen bir hastalık. Bilhassa hastalığın ilerleyen periyotlarında yutak bölgesinin felciyle birlikte hayvanın yiyecek isteyip yiyememesi ve su isteyip içememesine bağlı çok hassasiyetle şekillenebiliyor.
Aslında hayvan su içmek isteyip içemediği için bir hırçınlık gösteriyor lakin ‘sudan korkmak’ olarak algılanıyor. Yaban hayattaki tüm hayvanlarda bu görülebiliyor ve onlarla ilişki halinde olabilecek kedi, köpek, sığır, koyun ve keçi olmak üzere bildiğimiz çiftlik ve mesken hayvanlarında da kuduzla alakalı sorun yaşama riskimiz var” biçiminde konuştu.
“KUDUZ KIYMETLİ BİR HASTALIK VE İNSANLARA DA BULAŞABİLİYOR”
Isırılma yahut tırmalanma üzere durumlarda, vakit kaybetmeden hastanelere gidip kuduz aşısı yaptırılmasını gerektiğini vurgulayan Kızılinler, “Kuduz kuşkusu olduğunda ilgili belediyeye durumu anlatmak, tarım vilayet müdürlüklerini bilgilendirmek gerekiyor. Kuduz kıymetli bir hastalık ve insanlara da bulaşabiliyor. Evvel kelam konusu hayvanın denetim altına alınması gerekiyor. Tarım teşkilatı bunu yapıyor. Rastgele bir halde taarruza uğramamak için üzerine gitmemek gerekiyor. Şayet bir ısırılma olayı varsa ya da tırmalama biçiminde bile olsa kesinlikle hastanelere gidip kuduz aşısının yaptırılması çok değerli. Bilhassa çocuklarda ısırılma hadiselerinin aileden saklanma ihtimali üzerinde de durarak, çocukların fizikî olarak rastgele bir iz olup olmadığı da denetim edilebilir” tabirlerini kullandı.
ÇİP UYGULAMASI İÇİN SON AYLAR…
Kent merkezinde kuduz hadisesi görülmesi durumunda yapılması gerekenlere de değinen Kızılinler, mevzuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Şehir merkezinde kuduz olayı görülmesi durumunda aşikâr bir kilometre çapındaki tüm kedi ve köpeklerin toplanıp kuduz enfeksiyonunun eradike edilmesi gerekiyor. Şayet beşerler bu türlü bir şeyle karşılaşırsa, ellerindeki hayvanları şayet çipli değilse yahut aşıları yapılmamışsa toplanan hayvanlar içerisine bunlar da alınabilir. Evvelce mecburi değildi ancak artık kanunen beşerler hayvanlarını bu yılın sonuna kadar çiplemesi, kimliklendirmesi, aşılarını yaptırması ve sisteme kaydettirmesi gerekiyor.”
