Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebatii CNN Türk’te açıklamalarda bulunuyor. “Sert frene basmıyoruz, artış suratının azalması lazım” diyen Nebati, “Aralık ayında enflasyonun baz tesiriyle azalmasını göreceğiz” sözlerini kullandı.
“Enflasyon Türkiye’nin tek başına sorunu değil, dünyanın sorunu. Avrupa resesyona hakikat gidiyor. ABD’de enflasyon daima tartışılıyor,” argümanlarında bulunan Nebati, şöyle konuştu:
- Enflasyon sebebi ise global emtia fiyatlarındaki yükseliş. Bunu somutlaştıracak şeyin en güzel örneği Vuhan’daki virüstür. Vuhan’da bir kişi hapşurdu, dünya mahvoldu. İnsanların sonraki gün öngörüleri kayboldu. Bu ağır bir belaydı. 21. yüzyıl âlâ başlamadı. Büyük krizlerin tesirleri uzun yıllar sürüyor. Salgın, emtia fiyatlarının çökmesine neden oldu. Bununla birlikte dünyaya baskı oldu. Yazın mayıs itibariyle olağanlaşmaya dair öngörülerimiz vardı. Dünyadaki herkesin öngörüsünü bozuldu. Savaş başladı. 3 gün süreceği öngörülen savaş, dünyayı kuşatmış durumda. Son 70 yılın en büyük enflasyonun yaşandığı süreç yaşandı.”
“ARALIK AYINDA ENFLASYON DÜŞECEK”
Nebati şöyle devam etti:
- Onlarda çift hane yeni gelirken, Türkiye’de yüzde 80’e neden gelindi? Petrol ve gaz ithalatımız var. Bunların getirdiği baskı ve makro ekonomik göstergesinin desteklemediği kurlardaki ani yükselişler. Bunu fırsat bilenler döviz kurlarının yükselmesine neden oldu. Fiyatlamada davranışlar bozuldu. 20 aralık gününü hatırlayın. Dolar 22 lira olacak düzmece evraklar dolaşıyor. Spekülasyonu aşmıştı. Bunların yanında Türkiye’deki enflasyonun 3.sebebi beklentilerdir. Beklentiler bozuldu. Bir tarafta salgın sonra savaş, işletmeler stoklara girdi. Fiyatlar yükselecek diye fiyatlar öne çekildi. Ucuz kredi ile talep enflasyonu oluştur. Bunlar yüzde 83’e gelmesine neden oldu. Bizim bakış açımız var. Mart ayında Washington’daki toplantılarda, ‘İkilemle karşı karşıyasınız’ demiştim. Enflasyon mu, büyüme mi? Bizim politikalarımızı onlar da sorguladılar. G20 toplantılarında bu reaksiyonun azaldığını gördüm. Emtia fiyatlarındaki sakinleşme petrol fiyatlarında sakinleşme besin fiyatlarında sakinleşme sonrası enflasyon üzerindeki baskıyı azaltıyor. Sert frene basmıyoruz, artış suratının azalması lazım. Beklentilerin kırılmasını gerçekleştirecek şey aralık ayında enflasyonun baz tesiriyle azalmasını göreceğiz.
- Gıda enflasyonu en büyük tartıya sahip modül. Hayat pahalılığının en büyük hissettirildiği küme. Bu dünya ülkelerinde de o denli. Besin ile ilgili oran enflasyonun üzerinde. Bu alanı bizim daha fazla müdahil olmamız gerekir. Enflasyonun daha çok etkilediği küme dar gelirliler. KDV indirimlerine gittik, hanelerdeki elektriği 8’e düşürdük. TMO üzerinden depolama faaliyetlerini yürüttük. Tarım Kredi Kooperatifleri sayıları artıyor. Binlerle söz edilecek büyüklüğe ulaşmış durumda. Yazın domates, salatalık, biber tarlada. Kışa gelince alan daralıyor, serada yetişiyor. Maliyetler fiyattaki esere yansır. ‘Domatesi niçin yiyorsun?’ deme lüksümüz yok. Seracılıkla ilgili finans paketi açıkladık, devam ediyoruz.
- Desteklemelerde bunu hissettirirsiniz. Vakit ve yatırım bedeli var. Bu siyasetin faal hale getirilmesiyle besindeki sorun vakit içinde çözülecektir. Bizim yılın başında ‘Hazine Maliye Bakanlığını alana indirmeyin’ diye sözde bulunmuştum. Geçen yıl yapılan kontrol sayısı 120 bin. Bu yıl 550 bin. Yıl sonuna kadar 1 milyon amaç koymuşuz. Fahiş fiyatın üzerine gidiyoruz. Risk tahlil genel müdürlüğümüz pasifti, yeterli bir arkadaşımızı atadık buraya. İnternet üzerinden satışta radara yakalandılar, 100 binin üzerinde. 106 bin riskli mükellef görüldü, çalışma yapılıyor. Vergi Kontrol Heyeti ile yapıyı birleştirip, denetim sistemini üst düzeye çıkarıyoruz. Bu kontrollerin sıkılaşması fiyat davranışlarındaki bozukluklarda teşhis edilmesi ve cezalandırılması için adım atmış bulunuyoruz. Makûs bir devir geçirdik ancak artık toplum daha hassas. Cumhurbaşkanımızın iradesini uygular hale getiriyoruz. Daha güzel bir kış olacak. Bu kış geçen kış üzere olmayacak.
ASGARİ FİYAT VE MEMUR ARTIRIMI NE OLACAK?
- 2022 yılından bu güne kadar, minimum fiyatlı enflasyona ezdirilmedi, memurlar da dahil buna. Minimum ücretlilere yıl başında bir belirleme yapılıyor. Bu yıl enflasyon iddialarında bir sapma olunca, minimum fiyatta bir artış yoluna gidildi ve gelenek bozuldu. Yüzde 95 civarında bir düzgünleştirme yapıldı. Önümüzdeki yıl ve yıllarda Cumhurbaşkanımızın duruşu çok net. Minimum ücretliler, dar gelililer, enflasyonun altında kalmayacak. Önümüzdeki devirde de yeniden çalışmalar bu türlü yapılacaktır. Artış enflasyonun üzerinde olacak. Cumhurbaşkanımız her vakit çok net olarak tabir etmiştir, artış asla enflasyonun altında olmayacak.
AYRINTILAR GELİYOR…