Sivas Numune Hastanesi’nde misyonlu Çocuk Gelişimci ve Aile Danışmanı Yıldız Karakaya Güneştepe, 6 Ekim Dünya Serebral Palsi Farkındalık Günü hasebiyle açıklamalarda bulundu.
Serebral palsinin (SP) çoklukla bebek daha anne karnındayken ya da doğumdan sonraki kısa müddet içinde meydana gelen beyin dokusundaki kalıcı hasar sonucu ortaya çıkan ve hareket etme kabiliyetinde azalma ile seyreden bir hastalık olduğunu söyleyen Güneştepe, “SP, beynin bir küme nörolojik bozukluklarını içeren geniş bir tabirdir. SP’li çocuklarda hareket ve postür bozukluğuna eşlik eden çeşitli bulgular olabilir. Bunlar mental retardasyon, nöbetler, konuşma ve öğrenme zahmeti, işitme ile ilgili sıkıntılar, göz ile ilgili problemler ve diş defektleridir” dedi.
SP’nin nedenlerini belirten Güneştepe, “Gelişmekte olan beyinde çeşitli nedenlerle oluşan, fakat ilerleyici, berbata gidici özelliği bulunmayan bir zedelenmedir. Bu beyin zedelenmesinin gebelik devrinde, doğumdan çabucak evvel, doğum sırasında yahut doğumu takip eden 3-5 yıl içerisinde olmuş olması gerekmektedir” diye konuştu.
SP’NİN BELİRTİLERİ
Hastalığın belirtilerinin bebeklik ve çocuk yaşlarda ortaya çıktığını söz eden Güneştepe, “SP belirtileri ekseriyetle bebeklik yahut çocuk yaşlarda, okul öncesi yıllarda ortaya çıkar. Abartılı refleksler, beden duruşunda bozukluk, istemsiz hareketler, kas uyumu zayıflığı yaygın serebral palsi belirtileri arasındadır” dedi.
Hastalığın tedavisine ait de konuşan Güneştepe “SP’de klinik tablo vakit içinde değişebilmekte, örneğin başlangıçtaki hipotoninin (kasın harekete karşı gösterdiği direnç) yerini daha sonra spastisite ya da istemsiz hareketler alabilmektedir. Serebral palsili çocuklarda hareket ve postür bozukluğu temel klinik tabloyu oluşturmakla birlikte birtakım durumlarda mental retardasyon, nöbetler, göz sorunları propriosepsiyon bozuklukları ve işitme bozuklukları tabloya eşlik edebilmektedir. Bu durumda rehabilitasyon süreci daha güçlü geçmekte ve fizikî bağımsızlığı kazanmak daha sıkıntı olmaktadır.
Vücutta farklı sistemlerin tıpkı anda etkilenmesi SP’li çocukların multidisipliner izlenimini gerektirmektedir. SP’li hastaların sorun ve ihtiyaçlarının hakikat, gerçekçi olarak saptanması ve vaktinde tedavi edilmesi ile bu çocukların fizikî ve ruhsal olarak daha âlâ duruma gelebilmeleri mümkündür. Rehabilitasyon uzun müddetler devam eder ve gerçek yönlendirmelerle gerçekçi sonuçlara ulaşılabilir.
Başarılı bir rehabilitasyon programı hasta ve ailesi ile birlikte ortopedist, pediatrik nörolog, çocuk psikiyatristi, fizyoterapist, psikolog, çocuk gelişimci, iş-uğraşı terapisti, lisan ve konuşma terapistinden oluşan bir takımın multidisipliner çalışması ile yürütülebilmektedir. Ayrıyeten çocuğun gelişimsel takibinin nizamlı olarak yapılması da son derece değerlidir. Sonuç olarak; SP hayat uzunluğu süren, ilerleyici olmayan fakat yaşla birlikte değişebilen bir hastalıktır. SP hastalarının büsbütün güzelleşmesini sağlayan kesin bir tedavi olmasa da uygulanan tedaviler çocuğun maharetlerini ve ömür kalitesini düzgünleştirmeye yardımcı olmaktadır” diye konuştu.
