Uluslararası güç şirketi Energean, Akdeniz’de İsrail-Lübnan sonundaki tartışmalı Kariş alanını İsrail’in gaz şebekesine bağladığını ve karadan alana gaz göndererek boru sınırını test etmeye başladığını duyurdu.
İbranice yayın yapan “Walla” haber sitesine nazaran, Energean şirketi, muhakkak test prosedürlerini başlatmak için İsrail Güç Bakanlığının onayı üzerine, su altı boru sisteminden platforma gaz akışı (ters pompalama) sürecinin başladığını açıkladı.
Haberde ismi açıklanmayan İsrailli yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı Güç Güvenliği Danışmanı Amos Hochstein aracılığıyla Lübnan’ı kelam konusu adım konusunda bilgilendirdiklerini aktardı.
Hochstein’in Lübnanlı yetkililere bunun gaz üretiminin başlangıcı olmadığını, lakin pompalamanın sondaj operasyonunun kıymetli bir kesimi olduğunu ilettiği tabir edildi.
Lübnan’daki Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Lübnan ile İsrail ortasındaki tartışmalı deniz hududuna ait müzakereleri takip ettiklerini, Lübnan’ın taleplerinin karşılanmaması halinde Kariş Doğal Gaz Alanı’nı amaç alacaklarını söylemişti.
Nasrallah, “Gözlerimiz ve füzelerimiz Kariş alanında. Deniz sonunun çizilmesine ait müzakerelerin gidişatını izliyoruz” istikametinde açıklamada bulunmuştu.
İSRAİL İLE LÜBNAN ORTASINDAKİ DENİZ HUDUDU ANLAŞMAZLIĞI
İsrail ile Lübnan ortasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz alanı uyuşmazlığı bulunuyor.
İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak argüman ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı 5 bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı hudut bölgesinde yer aldığını öne sürüyor. Lübnan tarafı ise tartışmalı bölgenin 2 bin 290 kilometrekare olduğunu savunuyor.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, İsrail ile bir yıldır askıda olan dolaylı müzakerelere tekrar başlanması için 14 Haziran’da, arabulucu ABD’li diplomat Amos Hochstein ile bir ortaya gelmişti.
Hochstein, son olarak 9 Eylül’de Beyrut’ta kimi temaslarda bulunmuş ve muahedeye varılması konusunda optimist olduğunu tabir etmişti. Lübnan Cumhurbaşkanı da 19 Eylül’de İsrail ile müzakerelerde son kademeye gelindiğini, teknik ayrıntılar üzerinde görüşmelerin yapıldığını belirtmişti.
Lübnan ve İsrail, deniz sonunun çizilmesi konusunda 2 Ekim’de ABD’den gelen “yazılı teklifi” teslim aldıklarını açıklamıştı.
Lübnan, ABD’den gelen yazılı teklife 4 Ekim’de “bazı değişikliklerin talep edildiğini” içeren bir karşılık verildiğini duyurmuştu.
İsrail Başbakanı Yair Lapid’in muahede taslağında Beyrut’un değişiklik taleplerini reddettiği bildirilmişti.
İsrailli bir siyasi kaynak, “Başbakan Lapid’in, Lübnan’ın mutabakat metninde yapılmasını istediği değişiklikleri kabul etmediğini ve müzakere grubuna bunları reddetmesi talimatı verdiğini” belirtmişti.
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz da katıldığı bir askeri merasimde, “Eğer Hizbullah, altyapımıza, egemenliğimize bir ziyan vermek ister Lübnan’ın ödeyeceği askeri bedel ağır olur” demişti.
ANLAŞMADA İKİ BAHİS ÜZERİNDE İHTİLAF VAR
İsrail, “duba çizgisi” olarak isimlendirdiği çizginin mutabakata “uluslararası deniz sonunun çizilmesi” biçiminde geçmesini istiyor. Buna rağmen Lübnan’ın muahedede bunun bir “uluslararası sonun çizilmesi” değil “sınırdaki çatışmanın sona ermesi” formunda yer almasını istediği aktarılmıştı.
Ayrıca, mutabakatın son taslağında, Lübnan’ın Kana doğal gaz alanında Total şirketiyle çalışacağı, İsrail’in buradan elde edilecek gelirlerden alacağı hissesi Total şirketiyle müzakere etmesi öngörülüyordu. Lakin İsrailli siyasi kaynağa nazaran, Lübnan’ın İsrail’in Total şirketiyle yapacağı müzakerelere katılmak istediği ve bu müzakerelerde onay hakkı istediği kaydedilmişti.