Smitha Mundasad | BBC Sıhhat muhabiri
“Our Future Health” (Gelecekteki Sağlığımız) isimli programın gayesi kanser ve demans üzere hastalıkların erken teşhis edilmesi, önlenmesi ve tedavi edilmesi için daha düzgün yollar bulmak.
Hükümet, sıhhat dalındaki şirketler ve yardım kuruluşlarının mali dayanağıyla yapılacak araştırma kapsamında uzun vadeli bir sıhhat ve genetik data havuzu oluşturulacak.
İlk sonuçların birkaç yıl içinde alınması planlanıyor.
Programın lideri Prof. John Bell, gayelerinin sonuçları sıhhat sistemlerin erken teşhis ve hastalık önlemeye odaklanması için kullanılmasını sağlamak olduğunu söyledi.
Prof. Bell, şöyle konuştu:
“İnsanlar tahminen de 20-30 yıl evvel oluşan ve sonrasında belirti göstermeye başlayan hastalıkları için tedavi görüyor. Ve tüm sıhhat sistemi, çok geç bir etapta bu semptomların tesirini azaltmak için uğraşıyor.
“Ama biliyoruz ki birçok hastalık yıllar sonra belirti göstermeye başlar. İşte bu başlangıç devrinde fark yaratma fırsatımız var.”
Araştırmaya katılmaları için başşehir Londra, West Yorkshire, West Midlands ve Manchester’da üç milyondan fazla bireye davetiye gönderilecek.
Zaman içinde program ülkedeki tüm yetişkinlere açık olacak.
Gönüllüler:
- yaşam biçimleri ve sıhhat problemleri ile ilgili bir formdaki soruları yanıtlayacak,
- kan şekeri ve kolesterol üzere ölçümler için kan örneği verecek,
- boyları, kiloları ve tansiyonları ölçülecek,
- genetik testler yaptıracak
- ve sıhhat bilgilerinin Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS) kayıtlarına girmesine istek gösterecek.
Programda yer alan uzmanlara nazaran toplanan bilgiler birkaç farklı formda kullanılacak.
Bilim insanları, gönüllülerin kimlikleri aşikâr olmayacak halde, bir sıhhat ve genetik data havuzu oluşturacak.
Üniversiteler, yardım örgütleri, şirketler ve NHS’ten araştırmacılar, yeni teşhis ve tedavi usulleri geliştirmek hedefiyle bu dataları kullanmak için müracaat yapacak.
Gönüllülere, birtakım testlerinin sonuçları verilebilecek. Gönüllüler, tekrar isterlerse genetik testler sonucu, yaygın hastalıklara yakalanma risklerini de öğrenebilecek.
Gönüllülerin genetik risk notlarının kanser üzere hastalıkların erken teşhisine yardımcı olabileceği belirtiliyor.
Pankreas kanseri hastalarına yardım ve hastalıkla ilgili araştırmalara takviye sağlayan Pancreatic Cancer UK isimli yardım kuruluşundan Dr. Chris MacDonald, programın kendi kurumları için bilhassa heyecan verici olduğunu, zira bu hastalığın tedavi için çok geç basamaklarda teşhis edildiğini söyledi.
Hükümet şimdiye kadar araştırmaya 80 milyon sterlin (yaklaşık 90 milyon dolar) kaynak aktardı.
Sağlık bölümünün de 150 milyon sterlinlik (yaklaşık 170 milyon dolar) bir katkıda bulunacağı belirtiliyor.
Araştırmacılar, vakit içinde projenin, hastalıkların erken teşhis edilmesini sağlayarak NHS üzerindeki mali yükü hafifletmesini umuyor.