Uzmanlar, sonbahar ve kış aylarıyla teneffüs yolu enfeksiyonlarında artış yaşandığını, birçok hastanın geçmeyen öksürük şikayetiyle hastaneye geldiğini belirterek, bilhassa çocuklar, gebeler ve risk kümesindeki yurttaşların grip belirtisi durumunda tabibe başvurmasını önerdi.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, son 15-20 gündür üst teneffüs yolu salgını olduğunu, bunun kökenine bakıldığında Amerika ve Kuzey Avrupa’da yaklaşık 2 aydır salgın yaşandığını anlattı.
“ÜÇLÜ SALGIN” UYARISI
Akkoyunlu, burada bilhassa çocuklarda alt teneffüs yollarını tutan Respiratuar Sinsityal Virüs (RSV), grip etkeni olan influenza ve Covid-19 virüslerinden kaynaklanan “üçlü salgın”dan bahsedildiğini söyledi.
Üçlü salgının, bu virüslerin bir şahısta görünmesi manasına gelmediğini fakat topluma üç koldan saldırdığını belirten Akkoyunlu, “Bizim gördüğümüz olaylarda, Türkiye için RSV ve influenza şu anda önemli etken. Covid tam bir salgına başlamadı lakin Avrupa ve Amerika’dan yaklaşık 1 ay sonra bizde de genelde salgın başlıyor. Muhtemelen bizde de bu duruma gelecektir. Örneğin arkadaşınızda Covid var sizde RSV var, bunların birleşme ihtimali mevcut ya da influenza ve RSV var, bunlar birleşebilir. Bu da hastalığın ağır geçebileceği, hem üst hem alt teneffüs yollarını vurabileceği ve çok daha uzun sürebileceği manasına geliyor. Temel korktuğumuz bu” değerlendirmesini yaptı.
Prof. Dr. Akkoyunlu, geçen 2 yılda Covid-19 münasebetiyle grip salgınının tam manasıyla yaşanmadığını, bunun karşılığında savunma sisteminin, toplumsal bağışıklık hafızasının gribe karşı direncini unuttuğunu lisana getirdi.
Sonuç olarak hastalığın uzun mühlet devam ettiğini, alt teneffüs yollarını tuttuğunu, uzun süren öksürük, nefes darlığı, hırıltı üzere durumlara neden olduğunu, astım ya da KOAH’ı artırabildiğini aktaran Akkoyunlu, “O nedenle nitekim bir salgın ve hastaları uzun müddet perişan eden bir tablo mevcut” dedi.
“ÖKSÜRÜK 3-6 AYA KADAR UZAYABİLİYOR”
İnfluenzanın burun ve boğaz bölgesini daha çok tuttuğunu, bazen aşağı inerek ateş, halsizlik, kırgınlık yaptığını, ekseriyetle bir hafta sürdüğünü, alt teneffüs yollarına inerse uzun süren öksürüğe yol açtığını anlatan Akkoyunlu, RSV’nin de bilhassa küçük yaş kümelerinde görüldüğünü, daha çok alt teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açtığını, ateş, halsizlik, kırgınlık tablolarıyla seyrettiğini, hırıltılı ve uzun müddet devam eden öksürüğe neden olduğunu lisana getirdi.
RSV’nin bazen erişkinleri, bilhassa de anneleri daha fazla yakalayabildiğine dikkati çeken Akkoyunlu, Covid-19’un da birinci başta şiddetli ateş, halsizlik, kırgınlık, ani grip tablosuyla başladığını, yeni varyasyonların ise alt teneffüs yolu enfeksiyonlarını etkileyebildiğini söyledi.
ALINACAK ÖNLEMLER
Bu virüslere karşı alınması gereken tedbirlere değinen Akkoyunlu, “Maske takmak önemli bariyer oluşturuyor. Bulunduğumuz ortamın sık havalandırılması, kalabalık olmaması, el hijyeni kıymetli. Bu devirlerde istikrarlı beslenmek, mevsim sebzelerini tüketmek, gereğince vitamin almak gerekiyor. En kıymetlisi uyku sistemini sağlamak, bir de sistemli antrenman yapmak. Bunları sağlarsak savunma sistemimizi güçlendirmiş oluruz” tekliflerinde bulundu.
Akkoyunlu, “Şikayetler bir hafta içerisinde azalmıyorsa, ateş uzun mühlet devam ediyorsa, balgam sarıdan yeşile çıkmaya başladıysa, genel halsizlik, kırgınlık ve nefes darlığı varsa, bu genel tedbirlerin fazla bir katkısı yoktur ve profesyonel bir dayanağa gereksinim var demektir. Bu durumda doktora başvurulmalı” ikazını yaptı.
“GELEN HASTALARIN NEREDEYSE TAMAMINDA GEÇMEYEN ÖKSÜRÜK VAR”
Kendilerine gelen hastaların neredeyse tamamında geçmeyen öksürük şikayeti olduğunu aktaran Akkoyunlu, şu bilgileri verdi:
SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI SONBAHAR VE KIŞLA BİRLİKTE ARTIYOR
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Davet Büke de her yıl sonbahar ve kış aylarında viral teneffüs yolu, bazen de atipik ya da tipik bakterilerin de işin içine katıldığı teneffüs yolu enfeksiyonlarıyla karşılaşıldığını söyledi.
Sonbahardan kış aylarına geçildiği bu süreçte, Covid-19’un dünyada tesirini hala sürdürdüğünü, bunun yanı sıra mevsimsel olarak influenza A ile sık karşılaşıldığını aktaran Büke, bunların dışında rinovirüs, RSV, adenovirüs, parainfluenza üzere virüslerin de teneffüs yolu enfeksiyonlarına neden olabildiğini lisana getirdi.
Prof. Dr. Davet Büke, bu viral etkenlerin, birtakım risk kümelerinde, bilhassa ileri yaşlarda, altta bağışıklık sistemini baskılayacak tıpta kronik hastalığı olanlarda ikincil bakteriyel enfeksiyonların ortaya çıkmasına da yol açabildiiğini belirtti.
MEVSİMSEL GRİBE DİKKAT
Mevsimsel gribin eylül sonunda başlayıp mart-nisan sonuna kadar devam edebildiğini, olayların çoklukla kasım, aralık, ocak, şubatta daha ağır görüldüğünü anlatan Büke, şunları kaydetti:
Çünkü birbirine benzeri belirtilerle ilerleyebiliyorlar fakat mevsimsel grip ya da Kovid-19, risk durumundakilerde yalnızca üst teneffüs yolları değil, alt teneffüs yolları enfeksiyonu halinde de seyredebiliyor. Münasebetiyle grip ve Covid-19’a karşı kullanılan ilaçlar, erken devirde başlanıldığında, virüs yoğunluğunu azaltmak açısından risk kümesindeki bireylere önerdiğimiz tedaviler.”
OKUL ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLAR İÇİN ÖNERİLER
Solunum yolu enfeksiyonlarının damlacıklarla ya da kapalı ortamlarda hava yoluyla bulaşabilen mikroorganizmalar olduğunu anımsatan Büke, bu virüslerden korunmak için birinci yapılması gerekenin bulaşı engellemek olduğunu söyledi.
Risk kümesindekilerin aşılanmasının ehemmiyetini vurgulayan Büke, okul çağındaki çocuklar için yapılması gerekenlere ait, “Okul çağında olup da risk faktörü taşıyanların maske takmalarını öneririm. Sınıfların teneffüs ortalarında havalandırılması son derece kıymetli. Etrafa dokunulduğu durumlarda el paklığı kıymetli. Fakat şöyle bir şey yok, ‘Bir vitamin kürüyle bu enfeksiyonlara yakalanmayayım.’ Bunları büsbütün eksikliği olduğu durumlarda öneriyoruz” tavsiyelerini verdi.
Prof. Dr. Davet Büke, dünyada gündeme gelen üçlü salgın hakkında şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bunlar farklı mikroorganizmalar. Birinin bir halde bulaşması oburunun bulaşmasına pürüz oluşturmuyor. Sonbahar ve kış ayları birçok virüsün enfeksiyon tablosuna yol açtığı devir. Ülkemizde de şu anda küçük çocuklarda RSV’ye bağlı enfeksiyonlar kelam konusu. Küçük çocuklardan ya da okula yeni başlayan çocuklardan aile bireylerine bulaşma kelam konusu olabilir. Covid-19 aslında devam ediyor. İnfluenza olaylarıyla karşı karşıyayız. Bunun üçünün birlikte bir bireyde hastalık yapma mümkünlüğü düşük lakin hiç yok denilemez. Geçen yıllarda de Covid-19 ile influenzanın birlikte görüldüğü hadiseler dünyadan bildirildi. Burada kollayıcı tedbirlere riayet etmek, hastalanmamak ya da hastalığı daha hafif atlatmak için aşılanmak, kapalı ortamlarda çok fazla bulunmamak ya da buralarda risk kümesindekilerin maske kullanması bulaşı engelleyebilecektir.”
VİRÜSE EN HASSAS OLANLAR DİKKAT ETSİN
Prof. Dr. Nurgül Ceran ise kronik hastalığı bulunanların, 65 yaş üstündekilerin, hamilelerin ve 2 yaş altındaki çocukların virüse en hassas küme olduğuna dikkati çekti.
Ceran, risk grubundakiler ve hastalara bakım hizmeti verenlerin grip aşısı olması gerektiğini belirterek, “El hijyenine dikkat etmek lazım. ‘Grip olabilirim. Etrafta grip virüsü olabilir.’ farkındalığıyla hareket edilmeli. İş çıkış saatlerinde metro, otobüs üzere toplu taşımalar çok kalabalık oluyor. Eskisi üzere maskeyi devam ettirirsek, bu durumu azalacaktır” halinde konuştu.