TBMM Plan ve Bütçe Komitesi’ndeki bütçe görüşmeleri sürüyor. Komite’de bugün TBMM, Kamu Denetçiliği ve Sayıştay’ın 2023 yılı bütçeleri görüşülüyor. CHP Küme Başkanvekili Engin Altay, bütçe görüşmeleri sırasında TBMM Lideri Mustafa Şentop’a, “Siz, milletvekillerinin liderisiniz. Onların onurunu, haysiyetini korumak sizin vazifeniz. 10 bin dolar rüşvet alan milletvekili kimdir? Bu, Türkiye’de gelmiş geçmiş bütün milletvekillerini itham altında tutan bir tablodur. Bunu tez eden kim? Maalesef İçişleri Bakanı’dır. Bu türlü bir şey olabilir mi ya? Meclis bunun altında kalabilir mi?” diye sordu.
Altay, kelamlarına müdahale eden AKP Trabzon Milletvekili Salih Cora’ya, “Bir dur ya. Sen utanmıyor musun, 10 bin dolar alan milletvekili tahminen de sensin. Sözümü kesme” diye karşılık verdi.
Bunun üzerine Cora, Altay’a “Terbiyesiz” dedi. Altay da “Terbiyesiz sensin. Sen nasıl terbiyesiz dersin bana” diye konuştu.
Altay’ın bütçe üzerine yaptığı konuşmadan öne çıkan başlıklar şöyle:
Bütçe yapıyoruz. Pazartesi bakanlar gelecek, sizden, Meclis’ten, aziz Meclis’ten para isteyecekler ve aziz Meclis parayı verecek. Parayı verecek lakin Anayasa, büyük Meclis’e, verdiği paranın nereye harcandığını kör kuruşuna kadar denetlemek üzere de bir vazife veriyor. Anayasa ve millet veriyor bu vazifesi. Bu türlü olduğu vakit burada bu yapılabiliyor mu? Ne kadar yapılıyor? Buralarda önemli korkular, telaşlar var. Telaş ve telaşın dışında somut tespitlerimiz var. Bunları paylaşacağız.
“ESKİ AK PARTİLİLERİN İSTİHDAM OFİSİ ÜZERE OLDU”
Kamu Denetçiliği Kurumu fikir olarak hoş aslında. Lider kusura bakmasın; bu kurum, biraz eski AK Partililerin istihdam ofisi üzere oldu. Tesir yok, yetki yok, sorumluluk yok. Misyonsuz yetki, yetkisiz sorumluluk olmaz. İdare biliminin temel kuralına da bu karşıt. Lakin bu türlü bir kurum orta yerde var. Hoş, bence de olmalı. Aslında bu, AB normları kapsamında da. O vakit, ben o vakit da Meclis’teydim, bu türlü yapıldı, bir maddeleşti, Anayasa’da yer buldu fakat mesela ben şunu merak ediyorum. Kamu Denetçiliği’nin hak ihlali kararı verdiği mevzularda İçişleri ve Adalet Bakanları ne yapıyor? Merak ediyorum. Yani bu hak ihlaline; ombudsmanımızın, ombudsmanlığın verdiği hak ihlalleriyle ilgili bir düzeltme, bir özür, bir iade var mı? Yani bu hak ihlalinin, ortaya koyulan hak ihlalinin gereği yapılıyor mu? Yapılmıyor.
“ŞENTOP, BUNU TAKİP ETMEK SİZİN GÖREVİNİZ”
Sayıştay şunun için kıymetli. TBMM ismine devletin kör kuruşunu takip etmesi gereken bir kurum. E kısmen de aslında ediyor üzere. Lider, yani Sayıştay raporları her sene biraz daha daralıyor ancak Sayıştay raporu gönderiyor Meclis’e. Örnek, Karayolları Genel Müdürlüğü. TBMM ve Sayın Lider, öğrenmek istiyoruz. Sayıştay diyor ki ‘110 milimetre kablo koruma borusu iş kaleminin, Türkiye Güç Dağıtım AŞ resmi ünite fiyatlarının yaklaşık 315 katı fiyata yaptırıldığı tespit edilmiştir’. Sayın Lider, Sayıştay Meclis ismine çalışan bir kurum. Lideri yanınızda oturuyor. Daha somuta indirgersek bu şu demek; Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ resmi fiyatı 7 lira 94 kuruş. Sayın Şentop, bunu takip etmek sizin misyonunuz. 7 lira 94 kuruşluk iş için 315 katı olan 2 bin 500 liradan ödeme yapılmış.
“BUNU SORAMAYACAKSAK BURADA NİÇİN OTURUYORUZ?”
Ey Meclis, ey Meclis’in milletvekili, ey aziz millet, Türkiye Cumhuriyeti’nde Sayıştay diye bir kurum var. Elimde Karayolları Genel Müdürlüğü’yle ilgili bu türlü bir kontrol raporu var. 7 liraya karşılık 2 bin 500 lira, 1 metrede. Liderim, bunun hesabını soramıyorsak hepimiz burayı terk edelim. TBMM’yi kapatalım. Bu olabilir mi, bu türlü bir şey olabilir mi? Bunu anlamak mümkün değil. Bu türlü onlarca, yüzlerce bulgu var. Ben, iktidar milletvekillerine de seslenmek istiyorum. Hepimiz, maaşıyla geçinen benim üzere insanlarsınız ya. Bir müteahhide 7 liralık boru için 2 bin 500 liraya ödeme yapan Karayolları’na hesap sormak, benden evvel senin işin kardeşim. Sen yürütmeyi oluşturan partinin milletvekilisin ya. Bunu soramayacaksak burada niçin oturuyoruz?
“TBMM’YE TALİMAT VEREMEZ”
TBMM’nin bir saygınlığı var. Egemenliğin merkezi, ulusal iradenin tecelligahı diyoruz. TBMM, üstünde vesayet değil, bulut bile kabul etmez. Üstünde bulut bile kabul etmediği için bu Meclis, Kurtuluş Savaşı’nı yürütmüş bir meclis olmuş, Gazi Meclis olmuş. 15 Temmuz’a karşı da meydan okumuş bir meclis olmuş. Meclis, üstünde bulut kabul etmez. AK Parti Genel Lideri sıfatıyla Tayyip Beyefendi, Meclis’e gelip AK Parti Kümesi’nde talimat vermesini de anlayışla karşılarım ancak Tayyip Beyefendi tıpkı vakitte yürütmenin başı, yürütmenin başı sıfatıyla Meclis’e talimatını asla kabul edemem. Yani parti genel lideri olarak kümesine talimat verebilir ancak bir siyasi partinin genel lideri, yürütmenin başı sıfatıyla TBMM’ye talimat veremez.
Atatürk’ün kelamı var; ‘Şimdiye kadar milletimizin başına gelen bütün felaketler, kendi talih ve geleceklerini öbür birisinin eline terk etmesinden kaynaklanmıştır. Bu kadar acı deneyimler geçiren milletin bundan sonra egemenliğini bir bireye vermesi katiyen mümkün olmayacaktır.’ Maalesef oldu. 2018 rejim değişikliğiyle bu türlü bir tabloyu yaşıyoruz. Cumhurbaşkanı’nın, evet, Anayasa’daki yetkileri aşikâr; devletin, milletin birliğinin de temsilidir, bir itirazımız da olmaz lakin Cumhurbaşkanı da olsa TBMM’ye talimat veremez, vermemelidir.
“10 BİN DOLAR ALAN MİLLETVEKİLİ TAHMİNEN DE SENSİN”
Mesela Sayın Lider, şuna müdahale etmeniz lazım. Siz, milletvekillerinin liderisiniz. Onların onurunu, haysiyetini korumak sizin vazifeniz. 10 bin dolar rüşvet alan milletvekili kimdir? Bu, Türkiye’de gelmiş geçmiş bütün milletvekillerini itham altında tutan bir tablodur. Bunu argüman eden kim? Maalesef İçişleri Bakanı’dır. Bu türlü bir şey olabilir mi ya? Meclis bunun altında kalabilir mi? (AKP Milletvekili Salih Cora’ya) Bir dur ya. Sen utanmıyor musun, 10 bin dolar alan milletvekili tahminen de sensin. Sözümü kesme. (Cora’nın Altay’a ‘Terbiyesiz’ demesi üzerine) Terbiyesiz sensin. Sen nasıl terbiyesiz dersin bana. Asabımı bozma benim… Bak Salih, beni kızdırma. Terbiyesiz, ahlaksız.
“ÖZÜR DİLEMEDEN O GENEL KURUL’A GİRİMEZ, NOKTA”
Merkez Bankası, Meclis’e gelip hesap verecek, vermiyor. ‘Kur muhafazalı mevduata kaç lira ödedin’ diyor, ‘Ben buna yanıt vermem’ diyor. Ve o Merkez Bankası Lideri Genel Kurul’a gelecek o denli mi? Onu Genel Kurul’a sokmayız. TBMM’den özür dilemeden Merkez Bankası Lideri, o Genel Kurul’a giremez, nokta. TBMM, kendisine saygısızlık yapanları Genel Kurul’a kabul edecek kadar aşağıya düşmedi.
“BÖYLE SAYGISIZLIK, BU TÜRLÜ KARŞILIK OLMAZ”
Yurt dışından Türk vatandaşlığına geçirenlerin sayısı… Bir milletvekili bunu bilemiyorsa; kaç yabancı Türk vatandaşlığına geçti, bunu bilemiyorsa o milletvekilinin milletvekili olmasının bir manası yok. TBMM’nin var oluşunun da bir manası yoktur. O çok bilmiş bürokratlarınız, -siz vermiş olamazsınız- şöyle bir karşılık; siz ‘makul’ diyorsanız konuşmamı burada size teşekkür ederek kapatacağım: ‘5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun uygulanmasına ait yönetmeliğe nazaran gerekli iş ve süreçler yapılmaktadır.’ TBMM Lideri sıfatıyla ‘Meclis’e verilmiş bu türlü bir karşılığı TBMM Başkanlığı’na saygısızlık olarak görmüyorum’ derseniz konuşmamı burada sonlandırırım. Fakat görürsünüz, biliyorum. Bu saygısızlık, bu türlü karşılık olmaz. (Soru önergesine alınan karşılığı yırtarak)
TRT’ye soru sormuşuz, ‘Siyasi partilerin kümelerini niçin vermiyorsunuz ya da kaçar dakika veriyorsunuz’ diye. Yani karşılığa bak. ‘Biz, kanuna nazaran haber programlarına yer veriyoruz.’ AK Parti ve MHP Küme toplantılarının tamamı veriliyor, CHP’ye 5 dakika, DÜZGÜN Parti’ye 2 dakika, HDP’nin hiç verilmiyor esasen. Ve bu TRT, kim bu TRT. Devletin kurumu. Bu türlü devlet olur mu Sayın Lider, bu türlü devlete demokrasi denir mi?
“CUMHURBAŞKANI, KORKMA YA”
Sayın Cumhurbaşkanı, Meclis’e geldiğinde telefonlar çalışmıyor. Jammer var. Ne olacaksa… Bu koca, kadim devlet, Cumhurbaşkanı’nı TBMM yerleşkesinde bu kadar büyük bir kıymetle müdafaa gereği duyuyorsa eyvah ki eyvah. Afrika’da kabile önderlerinde olur bu türlü uzun namlulu silahlarla müdafaa. Benim penceremin kenarımda patır patır postallar, otomatik silahlar. Dorukta helikopter. Sayın Cumhurbaşkanı, korkma ya, TBMM’ye geliyorsun ya.”