150 yılı aşkın bir müddettir dünyanın birçok ülkesinde hastalara içerisinde cıva bulunan amalgam diş dolguları yapılıyor. Son yıllarda yeni jenerasyon beyaz kompozit dolguların tanınan olmasıyla amalgam dolguların kullanım oranları azaldı.
Türkiye dahil birçok ülkede sıklıkla kullanılan amalgam dolgular hakkında ikazda bulunan Uzman Diş Doktoru Dr. Gökhan Atakan, yapılan son araştırmalarda amalgam dolgularla ilgili çarpıcı sonuçlar elde edildiğini söz etti.
“HASTALAR SIHHATE ZİYANLI OLUP OLMADIĞINI SORUYOR”
Dr. Gökhan Atakan akademisyenlik ve klinisyenlik periyodunda hastalarının kendisine metal dolguların ziyanlı olup olmadığını sıklıkla sorduğunu belirterek şöyle konuştu:
- “Amalgam dolgunun; cıva içermesi sebebiyle bilhassa uygulama sırasında ve dolgunun sertleşme müddeti olan birinci 24 saatte hem uygulayan doktor ve işçi hem de hasta için risk taşıyabileceğini biliyorduk. Lakin uzun devirde hastalara ne üzere problemler çıkaracağı ispatlanmamıştı ve emniyetli kabul edilmişti. Kısa mühlet evvel ABD Besin ve İlaç Dairesi (FDA), amalgamların belli hastalar için ziyanlı olabilecek Hg (cıva) buharı saldığını kabul etti.
- Yapılan bir çalışmada 150 milyondan fazla yetişkin üzerinde amalgamlardan Hg buharına maruz kalmanın erişkinlerdeki tesiri incelendi. Bu çalışmada hastaların günlük idrar Hg ölçüleriyle, ağızlarındaki amalgam dolgu yüzeyi ortasında manalı bir münasebet olduğu gösterildi.”
Hamilelerin bilhassa dikkat etmesi gerekiyor.”
Hamilelerin bilhassa dikkat etmesi gerektiğini belirten Dr. Atakan, “FDA, 2022 yılı sonunda resmi olarak, gebe bir bayana amalgam dolgu yapıldığında, bu dolgunun anne ve fetüste yüksek, süreksiz cıva maruziyetine neden olabileceğini söz etti. Kimi çalışmalar da gebe bir bayanın sahip olduğu amalgam dolgularının sayısı ile göbek kordon kanındaki cıva düzeyleri ortasında bağ olduğunu gösterdi” dedi.
ESKİ AMALGAM DOLGULAR SÖKÜLMELİ Mİ?
“Eski amalgam dolgular sökülmeli mi” sorusuna da karşılık veren Uzman Diş Tabibi Dr. Gökhan Atakan, “Türk Diş Doktorları Birliği’nin (TDB) daha evvelden açıkladığı üzere; uzun yıllar dayanan amalgam dolgularda hasar yoksa acil değiştirilmesi gerekmemektedir. Sökülürken de açığa cıva buharı çıkmakta ve gereksiz yere dişlerde unsur kaybı oluşturabilmektedir. Lakin tekrar de metal dolgu bir sebeple sökülecekse, özel koşullarda ‘rubber-dam’ denilen lastik örtü ve artırılmış aspiratör sistemleri altında çıkarılmasında yarar vardır. Risk böylelikle en aza indirilir” diye konuştu.
