Mahallenin güneybatısında, Uluabat Gölü kıyısına epeyce yakın arada bulunan Kız Ada’da Helenistik periyottan kaldığı düşünülen, vakitle tahrip olan ve üzeri kapanan tapınakta bu yıl başlatılan hafriyatlarda, yapının kısmen ortaya çıkmasıyla daha fazla bilgiye ulaşılıyor.
Kazı grubu, alana ait 19’uncu yüzyılda kimi araştırmacılar tarafından yapılan çizim üzerinden kalıntıları açığa çıkarmaya çalışıyor.
Kazı lideri ve Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Derya Şahin, çağdaş ismi Gölyazı olarak geçen yerleşimin antik periyotta Apollonia isim Rhyndacum Antik Kenti olarak bilindiğini söyledi.
Şahin, alanın 1800’lü yılların sonlarına gerçek kimi araştırmacılar tarafından keşfedildiğini ve kalıntıların taslak planlarının çizildiğini söz etti.
Bölgenin 19. yüzyılın sonlarından itibaren bilinen bir yerleşim olduğunu ve bugün Kız Ada olarak isimlendirildiğini belirten Şahin, “Kız Ada dediğimiz yer Apollon kutsal alanı olarak tanımlanıyor. Yani antik periyotta ilah Apollon için adanmış ve etrafı bir temenos surlarıyla çevrilmiş, içinde bir tapınağın bulunduğu, etrafında stoanın yer aldığı yapı kompleksi, kutsal alan içerisindeyiz” diye konuştu.
Şahin, alanda 2000’li yılların başında Serdar Aybek ve Ali Kazım Öz tarafından yüzey araştırması yapıldığını lisana getirerek şunları kaydetti:
“O periyotta alanla ilgili çok kısa sonuçlar yayınlanıyor lakin hafriyat çalışmalar yapılmadığı, alanda çok ağır bitki örtüsü olduğu için yapıya dair çok fazla bilgi elde edilemiyor. Birinci sefer 2017 yılında, Bursa Müze Müdürlüğü başkanlığında, Bursa Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Kısmı bilimsel danışmanlığında ve tekrar Nilüfer Belediyesinin dayanaklarıyla kimi noktalarda sondaj çalışmaları yapılıyor ve yapılara dair datalar elde edilmeye başlanıyor. Sonra bir mühlet alanla ilgili çalışmalar duruyor.”
TAPINAĞA DAİR YENİ BİLGİLER
Geçen yıl tekrar Bursa Müze Müdürlüğü başkanlığında çalışmalara başladıklarını aktaran Şahin, şöyle devam etti:
“Bu yıl Cumhurbaşkanlığı kararı, Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesiyle hafriyatları sürdürüyoruz. Burada artık tapınağa dair daha fazla data elde etmeye başladık. Hedefimiz, alanda hakikaten 19’uncu yüzyılda yapılan çizimlere dair buluntuların olup olmadığını görmek, adada buluntular ve yapıların tarihiyle ilgili bilgileri elde edip yayınlanmasını ve halkımızla paylaşılmasını sağlamak. Adanın ziyaretçilere de açık hale getirilmesini sağlamak öncelikli vazifemiz ortasında yer alıyor. Zira Gölyazı’da ağır turist ziyareti de kelam konusu ve beşerler kayıklarla seyahatler yapıyor. Biz onları seyahatlerinde kültür varlıklarıyla da buluşturmak istiyoruz.”
DEVŞİRME GEREÇ OLARAK KULLANILMIŞ
Şahin, tapınaktaki birtakım kesimlerin vakitle Gölyazı Mahallesi’ne taşınarak devşirme gereç olarak kullanıldığına tanıklık ettiklerini aktardı.
Kutsal alanın kronolojik süreci hakkında bilgi veren Şahin, “Tapınaktaki duvarların özelliklerine baktığımızda Arkaik periyoda kadar gidebilen ve süreç içerisinde sıklıkla genişletilerek daha geniş bir tapınağın elde edildiğini görebiliyoruz. Tapınağın üst mimari elemanlarına dair, yeniden korniş buluntularına dair alanda tespit ettiğimiz mimari modüller var ve bir kısmının da yerleşimde yeniden sur duvarlarında devşirme materyal olarak kullanıldığını biliyoruz” sözlerini kullandı.
Şahin, çalışmaların devam ettiğini, 5-10 yıl içerisinde adadaki yapılanma, tapınak ve etrafında var olduğu iddia edilen stoa ile tonozlu yapılarla ilgili ön bilgi edinilmesini sağlayacaklarını anlattı.
