15 Ekim Göğüs Sıhhati Günü’ne istinaden açıklamalarda bulunan Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Savaş Tuna, “Meme kanseri, göğüs dokusunu oluşturan hücre kümelerinden birinin değişime uğraması ve denetimsiz çoğalması nedeniyle tümör sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Göğüs dokusunun rastgele bir yerinden kaynaklanabilir. En sık görülen tipi; göğüs kanallarından kaynaklanan ‘duktal’ kanser denen kanserlerdir. Süt üreten bezlerden köken alan ‘lobüler’ kanserler de sık görülür” halinde konuştu.
ERKEKLERDE DE OLABİLİR
Meme kanserinin bayan kanserleri ortasında en yaygın olan ve akciğer kanserinden sonra en sık vefat nedeni olan kanser çeşidi olduğunu lisana getiren Tuna, “Tüm bayan kanserlerinin yüzde 24’ünü ve kanserden ölümlerin yüzde 14’ünü göğüs kanseri oluşturmaktadır. Her 8 bayandan birinin hayatının muhakkak bir vaktinde göğüs kanserine yakalanabileceği bildirilmektedir. Az olarak erkeklerde de göğüs kanseri görülmektedir. Her 100 bayana karşılık bir erkek göğüs kanseri tanısı almaktadır” dedi.
BU BELİRTİLERE DİKKAT EDİLMELİ
Doç. Dr. Savaş Tuna, göğüs kanserinin belirtilerini şöyle sıraladı:
- ?“Memede elle hissedilen bir sertlik yahut kitle,
- İki göğüs ortasında son periyotta ortaya çıkan asimetri,
- ?Meme başında yahut göğüs cildinde içe yanlışsız çekinti,
- ?Memede kızarıklık, yara, egzama, kabuklanma, çatlama,
- ?Meme cildinde portakal kabuğuna misal görünüm,
- ?Meme başında biçim yahut istikamet değişikliği,
- Memede olağan dışı şişlik yahut boyut artışı,
- ?Adet devirlerinde göğüste rastlanabilenden farklı karakterde ağrı,
- Meme başından akıntı; bilhassa pembe yahut kırmızı renkte,
- Koltuk altında sertlik, şişlik yahut kitle.”
GENETİK MUTASYONU OLANLARDA RİSK FAZLA
Meme kanserinin çeşitli risk faktörleri olduğunu söyleyen Doç. Dr. Tuna, “Kişinin yaşı yahut ırkı üzere birtakım faktörler değiştirilemezken, kimileri kansere neden olan çevresel faktörlerle irtibatlıdır. Sigara, alkol ve diyet üzere kimi faktörler ise ferdî ömür üslubu ile ilişkilidir” dedi.
Doç. Dr. Tuna, risk faktörlerini şöyle anlattı:
- “Genetik risk faktörleri: Göğüs kanserlerinin yüzde 5-10’u anne ve babadan kalıtsal olarak geçen, mutasyona uğramış genler sonucu oluşur. En sık görülen mutasyonlar göğüs kanseriyle bağlantılı BRCA1 ve BRCA2 genlerinde oluşur. Bu genlerden birinde değişiklik bulunan bayanlarda hayatları boyunca göğüs kanserine yakalanma riski yüzde 50 – 85 ortasındadır.
- Çocukluk ve gençlikte ışın tedavisi görmek: Çocukluk yahut gençlik çağında Hodgkin lenfoma yahut non-Hodgkin lenfoma üzere öbür kanserler nedeniyle göğüs bölgesine ışın tedavisi uygulanan hastalar yaklaşık 10 yıl sonra yüksek göğüs kanseri riskine sahip olurlar; bu kümedeki hastalar erken teşhis açısından sıhhat denetimlerine değer vermelidirler.
- Fazla kilo: Bilhassa yetişkinlikte alınan fazla kilolar, göğüs kanseri riskini artırmaktadır. Bir göğsünde kanser olanların öteki göğsünde de kanser gelişme riski 3-4 kat artmaktadır.”
HER AY KENDİ KENDİNE MUAYENE DEĞERLİ
Tanı koyma sistemleri hakkında konuşan Tuna, “Memesinde hiçbir şikâyeti yahut kitlesi olmayan bayanlarda mümkün bir göğüs kanserini erken devirde teşhis koymak için kullanılan usuller, tarama metotları olarak isimlendirilmektedir. Taramalar çoklukla 40 yaşından sonra başlamalıdır. Lakin bayanların 30 yaşından itibaren bilinçlenip her ay rutin olarak kendi kendine göğüs muayenesi ile göğüslerini denetim etmeleri uygun olacaktır.
Tarama sistemleri 3 biçimde yapılmaktadır. 40 yaşından itibaren yılda 1 kere mamografi, 20 yaşından itibaren her ay kendi kendini muayene ve gerekli durumlarda ultrason, yıllık tabip muayenesi. Göğüste ele gelen kitlelerin yüzde 90’ı kanser değildir. Genç yaşlarda fibroadenom yahut kist denen kanser olmayan kitleler sık görülür.
Orta ve ileri yaşlarda fibrokistik değişiklikler ele kitle olarak gelebilir. Göğüste kitle fark edildiğinde kesinlikle doktora başvurmak gerekir. Biyopsi ile kesin teşhis konulduktan sonra hastalığın evresine ve patolojisine nazaran tedavi seçeneklerinden cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve hormonoterapi yollarından bir yahut birkaçı bir ortada kullanılabilir.”
MEME KANSERİNİ TETİKLEYEN BESİNLER
Meme kanserini tetikleyen yiyeceklere değinen Doç. Dr. Tuna, “İşlenmiş katkılı etler, paketlenmiş unlu mamuller, cipsler, hazır çorbalar ve dondurulmuş yiyeceklerin tüketimi göğüs kanserini tetikleyen ögeler ortasında sayılmaktadır. Omega-3 yağ asitleri birçok kanser cinsinin büyümesini yavaşlatmakta ve kanser riskini azaltmaktadır. Kanserden korunmak için günde 5 porsiyon zerzevat meyve tüketmeye ihtimam gösterilmelidir” diyerek kelamlarını noktaladı.
